Türkiye'de 2021 yılında özellikle Marmara Denizi'ni etkisi altına alan ve büyük bir çevre sorununa yol açan müsilaj (deniz salyası) kabusu, yaklaşık 4 yıl sonra yeniden hortladı. Bursa'nın Gemlik Körfezi'nde görülen müsilaj, bölge halkında büyük bir tedirginliğe yol açtı.
Müsilaj Nedir ve Neden Oluşur?
Müsilaj, denizlerdeki planktonların aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan, jelimsi bir organik madde birikimidir. Genellikle sıcak havalarda, deniz suyunun durgun olduğu bölgelerde ve kirlilik oranının yüksek olduğu yerlerde daha sık görülür. Müsilajın oluşumunda etkili olan faktörler şunlardır:
- Deniz suyu sıcaklığının artması: Küresel ısınma ve iklim değişikliği, deniz suyu sıcaklıklarının yükselmesine neden olarak müsilaj oluşumunu tetikleyebilir.
- Kirlilik: Evsel ve endüstriyel atıkların denize karışması, denizlerdeki besin maddesi miktarını artırarak planktonların aşırı çoğalmasına yol açabilir.
- Durgun su: Deniz suyunun yeterince hareketli olmaması, planktonların bir araya gelerek müsilaj oluşturmasını kolaylaştırır.
Gemlik Körfezi'nde Müsilaj Alarmı
Bursa'nın Gemlik Körfezi'nde havanın sakinleşmesi ve deniz suyunun durgunlaşmasıyla birlikte müsilaj oluşumu hızlandı. Kıyı şeridinde gözle görülür şekilde artan deniz salyası, balıkçılar ve diğer denizcilik faaliyetleriyle uğraşan vatandaşlar arasında endişeye neden oldu. Müsilajın deniz yaşamı üzerindeki olumsuz etkileri ve turizm potansiyelini tehdit etmesi, yetkilileri harekete geçirdi.
Müsilajın Çevreye ve İnsan Sağlığına Etkileri
Müsilajın deniz ekosistemi ve insan sağlığı üzerinde çeşitli olumsuz etkileri bulunmaktadır:
- Deniz canlılarının ölümüne neden olabilir.
- Balıkçılık faaliyetlerini olumsuz etkileyebilir.
- Deniz turizmini sekteye uğratabilir.
- Kötü koku ve görüntü kirliliğine yol açabilir.
- Bazı türleri insan sağlığına zararlı olabilir.
Uzmanlar, müsilajın insan sağlığına doğrudan bir zararı olmasa da, deniz ürünleri tüketiminde dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Özellikle müsilajın yoğun olduğu bölgelerden elde edilen deniz ürünlerinin tüketilmemesi öneriliyor.
Müsilaj sorununun çözümü için öncelikle deniz kirliliğinin önlenmesi ve deniz suyu sıcaklığının kontrol altına alınması gerekmektedir. Atık su arıtma tesislerinin iyileştirilmesi, endüstriyel atıkların denize deşarjının engellenmesi ve denizlerdeki kirlilik kaynaklarının tespit edilerek ortadan kaldırılması büyük önem taşımaktadır. Bireysel olarak da denizleri temiz tutmak, atıklarımızı doğru şekilde bertaraf etmek ve çevre bilincini artırmak müsilajla mücadelede önemli adımlar olacaktır.